Afgelopen jaar is er aanzienlijk meer fraude gepleegd in het betalingsverkeer dan in het jaar daarvoor. De schade van de fraude liep op tot 92 miljoen euro. In 2010 was dat nog 57 miljoen euro. 

Dat meldde de Nederlandse Vereniging van Banken (NVB) maandag.

De meeste fraude vond plaats door skimming, het kopiëren van betaalpassen. Die schade bedroeg 38,9 miljoen euro, bijna twee keer zo veel als in het jaar daarvoor. In 2010 was de fraude door skimming juist sterk gedaald.

Internetfraude, met name door ‘phishing’, steeg tot 35 miljoen euro, ruim drie keer zo veel als in 2010. Criminelen proberen met ‘phishing’ achter de bankgegevens van mensen te komen. Andere schadeposten zijn onder meer fraude met creditcards en verloren of gestolen bankpassen.

Vergoeding van de schade

Er zijn geen bindende afspraken met banken over vergoeding van de schade door fraude. Volgens voorzitter Boele Staal van de NVB wordt er “dichtbij de 100 procent” aan schadevergoeding uitgekeerd, behalve als het gaat om “aantoonbaar onzorgvuldig handelen”. Dat zou dan bijvoorbeeld zijn als iemand zijn bankgegevens bewust weggeeft of bij herhaling ingaat op phishing-pogingen.

Ondanks de sterke stijging van de fraude zei de NVB dat het Nederlandse betalingsverkeer veilig is. Afgezet tegen de omzetten bij internetbankieren (3200 miljard euro) en het gebruik van bankpassen (138 miljard euro) is de fraude relatief beperkt.

Directe controle

"Het goede nieuws is dat wij er bovenop zitten", aldus Staal. Volgens hem worden er dagelijks voor 2 miljard euro aan transacties gemonitord. Door de directe controle is het gemiddelde schadebedrag van internetfraude dalende. Gemiddeld ging het om 4600 euro per geval. In 2011 lukte het criminelen wel bijna 8000 keer fraude te plegen. "Maar er kunnen niet zomaar miljoenen verdwijnen", zei Staal.

De misdaad beweegt wel mee met de beveiliging. Staal ziet het als "een ratrace met de crimineel". Maar ook hier geldt dat door de snelle controle de methodes van hackers sneller worden herkend.

Campagnes

Volgens de NVB-voorzitter hebben campagnes, zoals het tv-spotje tegen phishing, wel degelijk nut om mensen bewuster te maken van de risico's. "Wij denken dat het helpt", aldus Staal. De website veilig bankieren van de NVB heeft volgens hem 1000 bezoekers per dag.

Wat betreft skimming koestert de NVB de hoop dat met de volledige invoering van de chip op de pinpassen, begin dit jaar voltooid, het fenomeen nu afneemt. De strip op de passen biedt criminelen echter nog steeds de grootste kans om gegevens en geld te achterhalen. Automaten waar de pas in zijn geheel in gaat, zoals bij onbemande tankstations, vormen dan ook een risico.

Bankpersoneel hoeft daarentegen steeds minder bang te zijn voor een echte overval. De 'klassieke' bankoverval kwam vorig jaar nog maar zeven keer voor, tegen 26 keer in 2010. Een ramkraak om de bankautomaat te laten ploffen was nog wel populair en werd circa 190 keer ingezet.

Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl